Pregled spoljašnjih i unutrašnjih genitalnih organa uz uzimanje citološkog brisa grlića (Papanikolau test) upotpunjen je bakteriološkom i mikološkom obradom grlića i vagine, ako je potrebno.
Pregled je adaptiran životnom dobu žene, te su i tehnike pregleda i instrumenti individualno odabrani.
Pregled omogućava u prvom redu procenu morfološkog stanja i izgleda materice, grlića, jajnika i tkiva male karlice. Takođe se primenom “elestrografije” i “color dopller” tehnika procenjuje vaskularizacija, protok krvi i promene koje ukazuju na postojanje patoloških procesa. Pregled se vrši sondom (obložena gelom i zaštitom) koja se primenjuje vaginalno ili u specifičnim stanjima abdominalno (spolja i iznad regije male karlice). Pregled nije bolan kod zdravih žena.
Pregled građe ćelija grlića materice značajan je način za rano otkrivanje promena na grliću. Citologija grlića materice – Papanikolau ili PAPA test vrši se u prvoj polovini ciklusa, najbolje od X- XV dana. Da bi uzorak ćelija sa površine grlića koji se uzima špatulom i četkicom iz kanala grlića bio kvalitetan, naglašavamo da vaginalno ispiranje, primena vaginaleta i polni odnos nisu preporučljivi 5 dana pre uzimanja brisa, jer mogu uticati na kvalitet uzorka.
Pregledom površine grlića materice sa različitim uveličanjima i uz primenu rastvora sirćetne kiseline i joda, dobijamo značajne podatke. Postoje forme premalignih promena koje se mogu otkriti kolposkopijom, iako je Papanikolau test uredan. Biopsije grlića materice u našoj ordinaciji se rade ciljano pod kontrolom kolposkopa, kako bi se postigla najveća tačnost. Kolposkopska kontrola ivica rezova tokom operacije premalignih promena na grliću je tehnika (operativna kolposkopija) koju primenjujemo i koja nam omogućava visok kvalitet operacija grlića materice.
Vrsta specifičnog ultrazvučnog pregleda kojim se meri otpor tkiva na pritisak ultrazvučne sonde, čime se može ustanoviti izmenjen kvalitet tkiva i postaviti sumnja ukoliko se radi o malignom tumoru. Elastografija je od značaja iskusnom kliničaru posebno kod malih tumora u dubini tkiva grlića, koji se ne mogu videti spolja standardnim pregledom. Pored pregleda grlića, elastografija se radi i kod pregleda dojke i štitne žlezde.
Specifičnost primene pregleda doplerom u sklopu ultrazvučnog pregleda omogućava merenje brzine protoka kroz krvne sudove i postojanje otpora. Bogata vaskularizacija tumora i ubrzan protok ukazuju na brzi i progresivan tumorski rast i mogući malignitet. Ovaj pregled je posebno značajan kod pregleda jajnika u diferenciranju zloćudnih ili graničnih tzv. „border line“ tumora jajnika.
